Şimal (və Cənub) Şimal İşıqları fenomeni sehrli görünsə də, əslində bunun elmi izahı var
Aurora borealis günəş küləyi adlanan qütb dairəsində atmosferə daxil olan yüklü hissəciklərin (əsasən protonlar və elektronlar) yaratdığı müvəqqəti işıq hadisəsidir. Söhbət bütün bunların necə gözəl yaşıl işığa çevrildiyini öyrəndi.
Belə çıxır
Günəş küləyi proton və elektronlarla doludur və bu hissəciklər kosmosda səyahət edərkən özləri ilə Günəşdən çoxlu enerji gətirirlər. Onun gücü də dəyişir, lakin aurora borealis yalnız günəş küləyi onun üçün kifayət qədər güclü olduqda görünür. Günəş küləyi Yerin maqnit sahəsinə daxil olduqda, onunla qarşılıqlı əlaqədə olur və proton və elektronların Şimal və Cənub qütblərinə doğru sürüşməsinə səbəb olur. Bu gözəl hadisənin Arktika Dairəsinin hər iki tərəfində müşahidə oluna bilməsinin səbəbidir.
Yerin maqnit sahəsinə çatdıqdan sonra günəş küləyi atmosferə daxil olur. Atmosfer, planetləri əhatə edən və bir çox müxtəlif hissəciklərdən ibarət olan qaz zərfidir ki, bu da digər şeylərlə yanaşı, Günəşin zərərli şüalanmasından qorunma təmin edir. Günəş küləyinin protonları və elektronları burada atmosferin hissəcikləri ilə qarşılaşır və qütb qütbü bunun yaratdığı enerji nəticəsində yaranır.
Çalxalayın
Bir şüşə qazlı sərinləşdirici içkinin silkələnməsini təsəvvür etsək, bu fenomeni asanlıqla başa düşə bilərik. Bu, şüşəyə çoxlu enerji qoyur və onu açanda enerji baloncuklar şəklində çıxır. Eyni şey Günəşdən gələn protonlar və elektronlar atmosferdəki hissəcikləri “silkələyəndə” baş verir, daha sonra onlar – qabarcıqlar əvəzinə – işıq şəklində buraxılan enerjini buraxırlar.
Müxtəlif hissəciklər müxtəlif rəngli işıq yaradır, məsələn, oksigen qırmızı və yaşıl işıq yaradır, azot isə mavimtıl işıq yaradır. Gözlərimiz ən çox yaşıl rəngi qavrayır, ona görə də biz adətən bu rəng kimi qütb parıltısını görürük.
Biz bu fenomeni qışda, gecə vaxtı görəcəyik və şəhərin işıqlarından nə qədər uzaqlaşsaq, bu möcüzənin bir hissəsi olma ehtimalımız bir o qədər çox olar.
